ریزش مو برای اکثر افراد بسیار ناخوشایند است و می‌تواند تأثیر منفی بر عزت‌نفس و ارتباطات اجتماعی آنها داشته باشد؛ به همین دلیل آگاهی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با این عارضه بسیار مفید خواهد بود.
علل مختلفی مانند بیماری‌های جسمی، دلایل ژنتیکی و حتی مشکلات روحی روانی سبب ریزش مو می‌شوند. عوامل محیطی نیز می‌توانند آثار مخربی برای موها به همراه داشته باشند؛ برای مثال کراتین مو به‌عنوان یکی از روش‌های ترمیمی و زیبایی، ممکن است برای درصد بسیار کمی از افراد باعث ریزش مو شود که می‌توان با رعایت یک‌سری نکات، با این مشکل مقابله کرد.
علائم ریزش مو چیست؟
مو به‌عنوان یکی از عوامل زیبایی، همواره نیاز به مراقبت دارد؛ اما گاهی به سبب وجود برخی عوامل با ریزش مواجه خواهد شد.
نازک شدن تدریجی موهای سر
این نشانه یکی از شایع‌ترین علائم ریزش مو است که به‌خصوص با افزایش سن در افراد ظاهر می‌شود. در مردان، موها اغلب از قسمت پیشانی شروع به عقب‌نشینی می‌کنند.
اما در زنان کم‌پشت شدن موها معمولاً به‌طور یکنواخت رخ می‌دهد؛ البته یک الگوی رایج ریزش مو در زنان مسن‌تر، عقب‌نشینی خط مو (آلوپسی فیبروزان پیشانی) است. یکی از بهترین درمان‌ها برای نازک شدن موها، پروتئین مو نام دارد؛ البته کراتین مو نیز با تأمین پروتئین اصلی مورد نیاز موها، می‌تواند آنها را احیا نماید.
نقاط طاسی سکه‌ای یا ریزش تکه‌تکه موها
برخی از افراد موهای خود را به‌صورت نقاط طاسی سکه‌ای یا تکه‌ای روی پوست سر، ریش یا ابرو از دست می‌دهند. گاهی در این موارد، پوست قبل از ریزش مو دچار خارش یا درد می‌گردد. عامل ایجادکننده این وضعیت معمولاً فشار روحی یا بیماری‌های خودایمنی است.
شل شدن ناگهانی ریشه مو
یک شوک فیزیکی یا روحی می‌تواند باعث شل شدن ریشه مو شود؛ به این صورت که در هنگام شانه کردن یا شستن موهایتان یا حتی پس از کشیدن ملایم آنها، متوجه جدا شدن تعداد کثیری از آنها شوید.
لازم به ذکر است با این‌که این نوع ریزش مو سبب نازک شدن کلی مو می‌گردد؛ اما موقتی است. برخی از خانم‌ها شل شدن ریشه موها را در اثر کراتین مو گزارش داده‌اند.
ریزش موی تمام بدن
برخی از شرایط خاص پزشکی مانند شیمی‌درمانی برای سرطان، می‌توانند منجر به ریزش مو در سراسر بدن شوند. موها معمولاً پس از پایان دوره شیمی‌درمانی مجدداً رشد می‌کنند.
نحوه جلوگیری از ریزش مو با روش‌های درست
درصورتی‌که از ریزش موهای خود نگران هستید، می‌بایست دراسرع‌وقت برای درمان آن اقدام نمایید. عدم به تعویق انداختن اقدامات درمانی می‌تواند با نتایج بهتری همراه باشد. درمان صحیح ممکن است بتواند رشد جدید فولیکول‌های مو را تحریک نماید.
به‌محض این‌که علائم اولیه ریزش مو را مشاهده کرده‌اید، با یک پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک می‌تواند با ارزیابی نوع ریزش موی شما، یک برنامه درمانی مناسب را ارائه دهد. درصورتی‌که پزشک بیماری خاصی را برای این عارضه بیان نکرد، روش‌های زیر می‌توانند در جلوگیری از ریزش موها مؤثر باشند.
غذاهای مغذی بخورید.
داشتن موهای سالم با یک رژیم غذایی مقوی همراه است. مو عمدتاً از رشته‌های پروتئینی به نام کراتین ساخته شده؛ بنابراین پروتئین برای داشتن موهای سالم و قوی کاملاً ضروری است. همواره در تلاش باشید تا از منابع پروتئینی سالم مانند مرغ و ماهی استفاده کنید.
علاوه‌بر پروتئین، بسیاری از ماهی‌ها نیز مملو از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که ممکن است در حمایت از سلامت مو نقش داشته باشند. لازم است تا در رژیم روزانه خود از مقدار زیادی کربوهیدرات پیچیده و چربی‌های سالم همراه با میوه‌ها و سبزیجات مصرف نمایید.
مکمل‌ها یا ویتامین‌ها را برای جلوگیری از ریزش مو امتحان کنید.
ویتامین‌ها طاسی از نوع مردانه را متوقف نمی‌سازند؛ زیرا این عارضه ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی است. بااین‌حال کمبود ویتامین برای مدت طولانی می‌تواند باعث سستی ریشه موها و در نتیجه ریزش آنها شود. بسیاری از افراد بعد از کراتین مو برای جلوگیری از سستی ریشه‌ها، از مکمل ویتامینی استفاده می‌کنند.
به‌طور کلی، بهترین راه برای جلوگیری از کمبود ویتامین، خوردن وعده‌های غذایی سالم و متعادل است؛ اما اگر نمی‌توانید ویتامین‌ها را در تغذیه روزانه خود جای دهید یا کمبود ویتامین دارید، استفاده از یک مکمل ریزش مو تحت‌نظر پزشک می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. مکمل‌های زیر می‌توانند در جلوگیری از ریزش مو مفید باشند:
- آهن
- سلنیوم
- ویتامین A
- ویتامین B
- ویتامین D
- ویتامین
- روی
بسیاری از مکمل‌های رشد مو حاوی بیوتین، نوعی از ویتامین B7، هستند؛ چراکه کمبود بیوتین گاهی اوقات می‌تواند منجر به ریزش مویی شود که حتی به درمان کراتین مو نیز پاسخ نمی‌دهد.
از رژیم‌های شدید پرهیز کنید.
بدن شما برای رشد مو به مواد مغذی نیاز دارد؛ بنابراین محدود کردن شدید مصرف غذا سبب ریزش موی شدید خواهد شد. درصورتی‌که قصد کاهش وزن دارید، مهم است که این کار را به روشی سالم و تحت راهنمایی یک متخصص تغذیه انجام دهید. تغییرات کوچک در وعده‌های غذایی و برنامه روزانه شما می‌تواند بسیار پایدارتر و سالم‌تر از رژیم‌های آسیب‌زننده باشد.
استرس را تا حد ممکن کاهش دهید.
استرس شدید می‌تواند باعث تحریک ریزش مو شود. انواع استرس شامل استرس مزمن و همچنین رویدادهای فاجعه‌بار مانند تجربه نزدیک به مرگ یا از دست دادن یک عزیز هستند. استرس زیاد سبب می‌شود هیچ روش درمانی (مانند کراتین مو، پروتئین مو و…) در جلوگیری از ریزش مو اثرگذار نباشد.
این امکان وجود ندارد که بتوانید به‌طور کامل از استرس و تروما جلوگیری نمایید؛ اما یادگیری روش‌های مناسب می‌تواند به شما در مدیریت آن کمک کرده و به ذهن، بدن و فولیکول‌های مو استراحت دهد.
زمانی را برای کشف تکنیک‌های تمدد اعصاب اختصاص دهید تا آگاهی یابید که چه چیزی برای شما مفید است. برای این امر می‌توانید فعالیت‌های زیر را امتحان کنید:
- مدیتیشن
- تمرینات با تمرکز روی تنفس
- یادداشت‌های روزانه
- ورزش کردن
- یوگا
- گذراندن وقت با عزیزان
- استراحت یا پیاده‌روی در طبیعت
مو و پوست سر خود را تمیز نگه دارید.
این تصور غلط وجود دارد که ریزش مو ناشی از شستن مو است (با شستن بدتر می‌شود). باید گفت که شستن موها باعث ریزش مو نخواهد شد و تمیز نگهداشتن مو و پوست سر برای توقف از ریزش مو به سبب جلوگیری از بیماری‌های پوستی رایج که می‌توانند بر رشد مو تأثیر بگذارند، مفید است.
درعین‌حال، باید از زیاده‌روی در استفاده از درمان‌های آسیب‌رسان مو خودداری کنید. شامپوهای با ترکیبات شیمیایی بیشتر مانند شامپو کراتین مو، می‌تواند یکی از عوامل ریزش موها باشد.
استفاده از اتوی مو را به حداقل برسانید.
اتوی مو و سشوار داغ می‌توانند باعث آسیب به کوتیکول مو و ضعیف شدن کلی آن شوند که نتیجه آن ریزش مو خواهد بود. در هنگام استفاده از سشوار، از حالت سرد آن استفاده کنید و برای حالت دادن مو به‌جای استفاده از اتو می‌توانید از بیگودی کرلی کمک بگیرید.
بیماری‌هایی که منجر به ریزش مو می‌شوند؟
اگر یک بیماری سبب بروز ریزش مو گردد، روش‌های درمانی؛ مانند کراتین مو یا پلکس مو تأثیر زیادی برای برطرف ساختن این عارضه نخواهند داشت و تنها راه درمان، درمان بیماری زمینه‌ای است. بسیاری از امراض می‌توانند ریزش مو را تحریک کنند که برخی از آنها به شرح زیر هستند.
- آلوپسی آره‌آتا
این بیماری که معمولاً در اثر دخالت عوامل ایمونولوژیک به‌وجود می‌آید، می‌تواند توسط استرس، عفونت ویروسی و واکسن‌ها بروز یابد. بیشتر موارد آلوپسی آره‌آتا در موهای سر اتفاق می‌افتند؛ بااین‌حال گاهاً در سایر موهای بدن نیز قابل‌مشاهده هستند.
- عفونت‌های قارچی
درماتوفیت‌ها با اثر منفی بر فولیکول مو، می‌توانند ریزش آن را تحریک کنند. در صورت مشاهده التهاب و قرمزی در پوست سر خود یا سایر نقاط بدن، حتماً برای بررسی از نظر قارچ به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
- بیماری‌های خودایمنی
شاید اولین نشانه بسیاری از بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس اریتماتوس، سوریازیس، لیکن پلان و… ریزش مو باشد. این موضوع اهمیت مراجعه به پزشک بعد از مشاهده علائم ریزش مو را نشان می‌دهد.
- دیابت
مقاومت به انسولین می‌تواند اثرات زیادی داشته باشد که یکی از آنها، ریزش مو است؛ چراکه انسولین در فولیکول موها حضور دارد و متابولیسم آندروژن و چرخه رشد مو را تنظیم می‌کند.
آیا روش‌های درمانی مانند کراتینه مو باعث ریزش مو می‌شود؟
کراتین مو باعث ریزش مو نمی‌شود و به سبب داشتن پروتئین‌های مفید می‌تواند حجم موها را نیز افزایش دهد؛ اما گاهاً ترکیبات شیمیایی به‌کاررفته در این روش در بعضی افراد می‌توانند به فولیکول مو آسیب برسانند و ریزش آن را تحریک نمایید.
بااین‌وجود، می‌توانید بعد از انجام روش‌های درمانی؛ مانند کراتین مو و بوتاکس مو با استفاده از برخی از نکات، احتمال ریزش مو را به حداقل برسانید و از فواید این روش‌ها با خیال راحت بهره‌مند شوید.
توصیه‌های مهم برای پیشگیری از ریزش مو
بهترین توصیه‌ها برای جلوگیری از ریزش مو به شرح زیر هستند:
- مراجعه به پزشک دراسرع‌وقت در صورت ایجاد ریزش
- داشتن رژیم غذایی سالم و مقوی در حجم متعادل
- استفاده از مکمل‌های ویتامینی در صورت نیاز
- ورزش و یوگا برای جلوگیری از استرس
- عدم بستن محکم موها با کش یا گیره
- عدم استفاده از ترکیبات شیمیایی مضر
- ترک سیگار و هرگونه مواد مخدر
- درمان مناسب بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت
- عدم استفاده مکرر از سشوار داغ یا اتوی مو
- استفاده از روش‌های پیشگیری مانند بوتاکس مو و کراتین مو
سخن پایانی
ریزش مو یکی از معضلات شایع در بین افراد است که می‌تواند علل مختلفی داشته باشد و حتی نشان از یک بیماری جدی مانند بیماری‌های خودایمنی باشد؛ بنابراین مراجعه به پزشک در مراحل اول ریزش مو ضروری است.
درصورتی‌که پزشک علت ریزش موی شما را وجود یک بیماری یا مشکل خاص بیان نکرد، می‌توانید با خرید پروتئین مو، کراتین مو و… از فروشگاه‌های معتبر به موهای خود طراوت و درخشندگی ببخشید و آنها را کاملاً احیا نمایید.
